Museum aan de Stroom, Antwerpen

MAS - Museum aan de Stroom. In 1998 beslist het college van Antwerpen dat er op de Hanzastedenplaats een nieuw museum voor stad, haven en scheepvaart zal komen. Daarin zullen de collecties van het Volkskundemuseum, het Nationaal Scheepvaartmuseum en deels van het Vleeshuis worden ondergebracht. De naam MAS (Museum aan de Stroom) valt voor het eerst.
In 1999 wordt er een internationale architectuurwedstrijd uitgeschreven. Uit de 55 inzendingen komen 5 laureaten.
Het Stapelhuis van Neutelings-Riedijk Architecten is het winnende concept. Aan de hand van een reizende containertentoonstelling en een begeleidende informatiekrant maakt het Antwerpse publiek in 2000 kennis met het ontwerp. Het college geeft in 2003, AG Vespa de opdracht de taak van gedelegeerd bouwheerschap op zich te nemen.
In 2004 wordt een directeur aangesteld voor het MAS, samen met een veiligheidscoördinator en een technisch controlebureau.
Het grondoppervlakte museumgebouw bedraagt: 1350 m2. De totale oppervlakte is 14.500 m2 en de hoogte van het torengebouw is 60 meter.
In 2009 opent het MAS, of voluit het "Museum aan de Stroom", de deuren. De voorbereidingen lopen al een hele tijd, maar in september 2006 bereikte het dossier een belangrijke mijlpaal: de eerstesteenlegging. Tijd dus om nog eens een blik te werpen op "het dossier MAS".
Op de plaats waar het MAS komt, stond vroeger het monumentale Hanzehuis, dat dubbel zo groot was als het MAS (Museum aan de Stroom.)

Geschiedenis van het Hanzehuis te Antwerpen

Vanaf 1564 werd het Hanzehuis opgetrokken, een belangrijk symbool voor de economische welvaart van het 16e eeuwse Antwerpen.
In slechts vier jaar werd het Hanzehuis gebouwd door Cornelis Floris De Vriendt, die enkele jaren voordien ook het stadhuis van Antwerpen had ontworpen.
Het Hanzehuis kreeg dezelfde stijl als het Antwerpse stadhuis en werd een indrukwekkend bouwwerk van vijf verdiepingen hoog en 80 bij 62 meter. Dubbel zo groot als het MAS zal worden.
De Duitse handelaars gebruikten de gigantische kelder en het gelijkvloers als opslagplaats, de verdiepingen richtten ze in als kantoren en woonruimtes. Het Hanzehuis was echter geen lang leven beschoren. Door de Beeldenstorm in 1566 en de daaropvolgende twisten, verlieten veel Duitse handelaars Antwerpen.
Het Hanzehuis verloor zijn functie als handelspand en deed dienst als legerkazerne, militair ziekenhuis en zelfs een protestantse kerk.
Vanaf 1794 nam Napoleon het in om er zijn soldaten onder te brengen. Hij legde ook de dokken er rond aan. (Willem- en Napoleondok).
In 1880 werd de stad eigenaar van het Hanzehuis en bouwde ze het om tot een gigantisch graanmagazijn.
Het complex werd grondig verbouwd, maar hield niet lang stand.
In 1893 viel het Hanzehuis ten prooi aan een felle brand. De verwoestingen waren zo groot dat het huis gesloopt moest worden.
Er werd toen weer een groot graanmagazijn gebouwd dat tot heden bewaard was gebleven; nu is het weer gesloopt voor het Museum aan de Stroom.

Wat zijn Hanzesteden?

De Hanzesteden waren machtige Duitse en Noord-Europese handelssteden.
Vanaf de 12e eeuw sloten ze verbonden met andere Noordwestelijke Europese steden. Ze kregen er handelsprivileges en vrijstellingen van belastingen. In onze contreien was Brugge de uitverkoren handelspartner. Maar toen het Zwin begon te verzanden, nam Antwerpen de positie van Brugge over.